Начну издалека. Часто, наблюдая за людьми, которые по каким-то причинам говорят (например, записывая видео) по-белорусски, по каким-то признакам можно понять, что белорусский язык для них не родной. (Например, они злоупотребляют частицей ды, говорят распавядаць вместо расказваць (или апавядаць), путают гаварыць и казаць. Да десятки таких мелких огрехов-признаков.)
И меня искренне интересует следующий вопрос: может ли русскоязычный белорус, у белорусскоязычными были в лучшем случае прадедушки-прабабушки, который не слышал белорусский язык в натуральном звучании даже от бабушки, любить его? Ну или (выберем более мягкий глагол) относиться к нему с симпатией?
Меня также интересует отношение к белорусскому языку таких белорусскоязычных, которых я описал выше. Они явно русскоязычные от рождения. Выскажу крамольную мысль: они не любят белорусский язык, так как он очевидно не выучен по классикам или от родителей (т. е. не могло образоваться связки “на нём писал мой любимый Купала, поэтому я белорусский язык люблю” или “на нём говорила со мной моя мама, поэтому я белорусский язык люблю” или каких либо подобных). То есть к нему не может быть особых чувств. Так зачем же они на нём говорят? А если решили на нём говорить, почему же не стремятся к тому, чтобы он был богатым и звучал более-менее естественно (как у Позняка, к примеру). Или для них это просто флаг, которым они любят помахать перед носом у своих подписчиков-зрителей, а на самом деле они тотально русскоязычные, когда не снимают видео, и они потребляют в основном контент на русском языке? То есть, получается, они надевают белорусский язык на себя как костюм для съёмок, а по завершении съёмок снимают с себя и костюм и белорусский язык? Так, что ли?
как раз таки может. это ты по русски говоришь по умолчнания ит никаких увств к языку не испытываеш. а кто себя ломает и пытается думать, говорит ь по белоурсски - то не спроста.
>а кто себя ломает и пытается думать, говорит ь по белоурсски - то не спроста.
Так это вполне может быть не любовь/симпатия, а способ сделать какое-то политическое заявление.
какое политическое заявление? ты чисто промыт, что у тебя белорусский язык целиком с политикой связан, тажде если в речи говорящего ни слова о политике.
>какое политическое заявление? ты чисто промыт, что у тебя белорусский язык целиком с политикой связан
Не суди строго и смотри сам: если человеком движет любовь к языку, то он, естественно, будет стараться говорить на нём правильно и красиво. Почему этого так часто нет у публичных белорусскоязычных спикеров? Змицер Лукашук под сраку лет работает на радио “Свобода” и до сих пор не знает, как по-белорусски будет “самоубийственный”. Как это объяснить?
>Да десятки таких мелких огрехов-признаков.
>чтобы он был богатым и звучал более-менее естественно (как у Позняка, к примеру)
Па-першае, я табе ў Пазняка такіх дробных агрэхаў знайду тузін, калі пастараюся. І ягоную гаворку асабліва багатай і сакавітай я не назаву. Зянон — не Колас і не Чорны, гэта чотка.
Па-другое, менавіта носьбіты з вёсак на мове Купалы падручніка хутчэй за ўсё гаварыць не будуць, а ў дыялектах такога наслухацца можна... там табе і гаварыць і казаць не зусім у тых значэннях, што ў слоўніках ці ў якіх-небудзь аўтарытэтных філёлягаў, і часціца ды паўсюль, і гэны, і еты, і зусім нелітаратурная рэалізацыя акання-якання (вісна, весна ці ўвогуле высна замест вясна; трыва ці тръва замест трава) і г.д. І носьбітам насраць на норму, яны гавораць, як ім у галаву прыйдзе. Я ў адной бабулькі ў трох сказах тры варыянты вымаўлення слова "яшчэ" пачуў (цяпер дакладна не згадаю, але штось кшталту "яшчо, ешчэ, ышчэ"). Гэта што тычыцца "натуральнага" гучання.
У самога Купалы калі пачытаць вершы 1900-х і 1930-х — ёсць даволі істотныя адрозненні.
Па-трэцяе, гэтыя самыя носьбіты часта лёгка пераймаюць больш "модныя" слоўцы. На прыкладзе рускай мовы: слэнг распаўсюджваецца вельмі хутка. Гэта адна з прычын, чаму трасянка за 1,5 пакалення выцесніла беларускую мову на сяле. З асабістага досведу: адна знаёмая бабулька з вёскі за нейкія 2 гады пераняла ад мяне літаратурнае "гэты, гэтае" замест адпаведнага яе родным гаворкам "гэны, гэнае". Гэтак жа караткевічаў украінізм "распавесці" лёгка пацясніў беларускае "расказаць". На гэта яшчэ накладаецца той факт, што многія падсвядома ці свядома адштурхоўваюцца ад агульнай з рускай мовай лексікі і выбіраюць нешта больш "арыгінальнае", часта — паланізм, украінізм ці ўвогуле нейкі наватвор ("содні" замест "суткі").
Па-чацвёртае, на табе ТСБМ: https://verbum.by/?q=ды ці https://www.skarnik.by/tsbm/21316
А Станкевіча з ягоным "вапрычоным языком" і "развоем хормаў" лепш забудзь. Акрамя Станкевіча так ніхто не пісаў і тым больш не гаварыў. Прынамсі я не бачыў такіх кадраў.
>выскажу крамольную мысль: они не любят белорусский язык
Хто не любіць — той не гаворыць. А вось не ведаць дасканала літаратурны стандарт і/ці мець ідыёцкія ўяўленні пра "сапраўдную мову" (дзякуй некаторым філёлягам кшталту таго ж Станкевіча) — гэта лёгка.
>а на самом деле они тотально русскоязычные, когда не снимают видео, и они потребляют в основном контент на русском языке
А вось гэта бывае. У шмат якіх "народных" і "заслужаных" пісьменнікаў і паэтаў яшчэ ў савецкія часы дома ў асноўным руская гучала. У выніку дзеці-ўнукі-праўнукі гэтых самых народных і заслужаных часта ўжо з маленства гавораць амаль выключна па-руску.
Таму я б не стаў якіх-небудзь блогераў асуджаць, што яны беларускай не карыстаюцца 100% свайго часу. Знялі хоць штось па-беларуску — ну і добра. Не мне ж глядзець, лол.
>Змицер Лукашук под сраку лет работает на радио “Свобода” и до сих пор не знает, как по-белорусски будет “самоубийственный”. Как это объяснить?
Быццам ва ўсіх расіян ці амерыканцаў літаратурная руская/англійская мова.
Может ли беларус любить французский язык не зная его? - Конечно, может. Во всяком случае, относится к нему с симпатией, как я. Значит, и беларусский язык может любить не беларус, и беларус.
> Так зацем жа оне на нём гаваґят?
Зачем люди субботник устраивают? Явно не от того что очень субботу любят. Просто хотят чтобы было чисто. Чистота - это их общее благо. Зачем волков бьют всем селом? Не любят волков? Или, может, для безопасности самих себя и своего имущества? - Ровно по этой причине беларусы говорят по-беларусски. Наш язык - это наше общее благо дающее безопасность от русских нас и нашего имущества.
>Па-першае, я табе ў Пазняка такіх дробных агрэхаў знайду тузін, калі пастараюся. І ягоную гаворку асабліва багатай і сакавітай я не назаву.
Але зь ягонай гаворкі відаць, што ён гавора па-беларуску штодня і не намагаецца упхнуць у сваю мову як мага больш “нерасійскіх” словаў. Ён проста ўжывае беларускую мову ня думаючы: “Бля, трэба часьцей “ды” гаварыць, каб было менш па-расійску. Бля, не буду гаварыць “купіць”, буду гаварыць “набыць”, каб бачылі, які я беларус”. Затым я і сказаў, што ў яго мова гучыць натуральна.
>Па-другое, менавіта носьбіты з вёсак на мове Купалы падручніка хутчэй за ўсё гаварыць не будуць, а ў дыялектах такога наслухацца можна...
Не разумею, нашто ты гэта напісаў і пры чым тут гэта. Пакіну, не камэнтуючы.
>Па-чацвёртае, на табе ТСБМ: https://verbum.by/?q=ды ці https://www.skarnik.by/tsbm/21316
Цудоўна. І што цяпер, будзем пхаць “ды” ўсюды заміж “і”? А “набыць” заміж “купіць”? А “распавядаць” заміж “расказаць”?
>вапрычоным
Прыстаўны “в-” перад “а-” дадаецца толькі пасьля прыназоўніка ў/у.
>філёлягам
Расійскі націск. Правільна філёлёг.
>>618611
>Быццам ва ўсіх расіян ці амерыканцаў літаратурная руская/англійская мова.
У Лукашука мова гэта ягоны хлеб. Калі ты на базары сланечнік прадаеш, гавары як хочаш. Калі ты працуеш на радыю, гавары правільна або піздуй прадаваць сланечнік.
>што ён гавора па-беларуску штодня
Пацанчыкі з Любярцоў ці з Іст Энда таксама штодня гавораць па-руску і па-англійску. Толькі іх мова ад гэтага мовай Пушкіна і Шэкспіра не становіцца. Але яна ў натуральная, так, усё чотка і чыста канкрэтна.
Так што можна штодня і натуральна трасяніць.
>І што цяпер, будзем пхаць “ды” ўсюды заміж “і”? А “набыць” заміж “купіць”? А “распавядаць” заміж “расказаць”?
Я — не буду. Я і "заміж" замест "замест" пхаць не буду.
>Прыстаўны “в-” перад “а-” дадаецца толькі пасьля прыназоўніка ў/у.
Усе пытанні да Станкевіча, на слоўнік якога ты спаслаўся.
>Расійскі націск. Правільна філёлёг.
Усе пытанні да стваральнікаў "клясычнага" правапісу 2005 года. Вячорка мо нават і адкажа.
Вось я і кажу: некаторыя хвільольоґі нейкую лухту прыдумляюць, прычым кожны сваю.
>У Лукашука мова гэта ягоны хлеб.
У Пазняка мова таксама ягоны хлеб. Пазняк увогуле па целіку выступаў як кандыдат у прэзідэнты. І нічога, яму не замінаюць "чотка" і іншыя русізмы.
А як які-небудзь Лаўроў выражаецца, га? Як пуйло бэкае і мэкае і блытаецца ў трох словах? І нічога.
Ды што ўжо там, Караткевіч гаварыў... ну, па шчырасці, даволі спецыфічна. І бухаў.
https://www.youtube.com/watch?v=dsCNFGgXCiY
>Усе пытанні да Станкевіча, на слоўнік якога ты спаслаўся.
“Да свайго выдзяленьня ў вапрычоны язык...”
>У Пазняка мова таксама ягоны хлеб.
Пазьняку ніхто ня плаце за ўменьне гаварыць па-беларуску, а Лукашуку плацяць. Ён грошы бярэць, а над мовай сваёй не працуе.
>Вось я і кажу: некаторыя хвільольоґі нейкую лухту прыдумляюць, прычым кожны сваю.
Глядзі слоўнік Байкова — Некрашэвіча. Усе словы на -лёг маюць націск на канцы: паталёг, філялёг і г. д.
Ладна, годзе дэрэйліць трэд.
Пытаньні былі:
1. Ці можа рускамоўны беларус шчыра любіць беларускую мову? (Ці бываюць такія? Адкуль такая любоў бярэцца?)
2. Чаму публічныя беларускамоўныя спікеры не паляпшаюць сваю мову і чаму яна ў іх застаецца беднай доўгі час?
>2. Чаму публічныя беларускамоўныя спікеры не паляпшаюць сваю мову і чаму яна ў іх застаецца беднай доўгі час?
Адсюль трэцяе пытанне:
3. Калі ў чалавека бедная мова доўгі час, то ці не парадокс гэта, калі ён заяўляе, што любіць яе? Калі ён яе любіць, ён, мабыць, чытае кніжкі на ёй, запісвае цікавыя і сьвежыя звароты, якія сустракае, і ягоная мова павінна багацець, хіба не так? Што гэта за любоў да мовы такая?
Простыя носьбіты ня надта распяльваююца ў любові да беларускай мовы. Яны проста гавораць і ўсё. Бо так гавораць ад нараджэння.
Сам маскаль (ці абмаскалены беларус, гэта як глядзець). Беларускай ў дзяцінстве не было ўвогуле, толькі шо школа. Ёй пачаў карыстацца дзесь у ліпені-жніўні дваццатага, зь цягам часу падвышаючы ровень валоданьня. Карціна выглядае наступным чынам (вусная гаворка - у залежнасьці ад калектыва беларуская/трасянка/маскальская (ці суржыкаватая трасянка), пісьмова - па-беларуску, калі з такімі ж маскалямі - на трасянцы, алсо п'яны чамусь пераходжу на беларускую, прычым яна робіцца больш чыстаю за цьвярозаю гаворку. Беларускую люблю, бо гэта маленечкая выспа, у якой можна сябе нармалёва адчуваць. Маскальская - вялікая, страшная ды абосраная мова (як і ангельская). Кантэнт па-беларуску ўжываю так, як і на іншых мовах (маскальская, украінская, ангельская). Клясыкаў бываю чытаю, але рэдка, бо эпоха іншая, мне ня дужа цікава. Мова - гэта сродак сувязі. Ня ведаю шо дадаць, гарэлкі ёбнуў трохі, галава ня варыць. Маскалізмы ўжываю, бо вырас у ТЫПОВА маскальскай грамадзе, дзе гутарылі мацерна-блатною. Ну вось так неяк.
Сам маскаль (ці абмаскалены беларус, гэта як глядзець). Беларускай ў дзяцінстве не было ўвогуле, толькі шо школа. Ёй пачаў карыстацца дзесь у ліпені-жніўні дваццатага, зь цягам часу падвышаючы ровень валоданьня. Карціна выглядае наступным чынам (вусная гаворка - у залежнасьці ад калектыва беларуская/трасянка/маскальская (ці суржыкаватая трасянка), пісьмова - па-беларуску, калі з такімі ж маскалямі - на трасянцы, алсо п'яны чамусь пераходжу на беларускую, прычым яна робіцца больш чыстаю за цьвярозаю гаворку. Беларускую люблю, бо гэта маленечкая выспа, у якой можна сябе нармалёва адчуваць. Маскальская - вялікая, страшная ды абосраная мова (як і ангельская). Кантэнт па-беларуску ўжываю так, як і на іншых мовах (маскальская, украінская, ангельская). Клясыкаў бываю чытаю, але рэдка, бо эпоха іншая, мне ня дужа цікава. Мова - гэта сродак сувязі. Ня ведаю шо дадаць, гарэлкі ёбнуў трохі, галава ня варыць. Маскалізмы ўжываю, бо вырас у ТЫПОВА маскальскай грамадзе, дзе гутарылі мацерна-блатною. Ну вось так неяк.
Лет сямнаццаць, дарэчы, таму шчэ аналізаваць рана, думаецца, але ў галаву беларуская ўелася.
У вёсцы - так, не палітычная заява. У месьце можа таксама. А ў горадзе, пане, ужо гой-як палітычная.
1. Можа. Бываюць. Бярэцца ад уяўленняў пра "мілагучную мову бабуль, якой нас пазбавілі", напрыклад. Ці часта ад беларускамоўнай музыкі, радзей — паэзіі.
2. Хтосьці паляпшае, камусьці проста ўсё адно. Абсалютна тыя ж прычыны, па якіх англа- ці рускамоўныя ютуберы, журналісты і г.д. (не) паляпшаюць сваю мову.
Можна падумаць, у якога-небудзь Улада А4 за некалькі гадоў ягонай дзейнасці мова стала больш сакавітай ці літаратурнай.
Да таго ж, ёсць фундаментальнае пытанне, што ёсць "паляпшэнне", я ў мінулых допісах спрабаваў падштурхнуць да гэтай думкі. Камусьці "паляпшэнне" будзе наблізіцца да літаратурнай нормы (напрыклад, замяніць дыялектнае "бярэць" на літаратурнае "бярэ", ці замяніць слэнгавае "дэрэйліць" на беларускае слова), а камусьці наадварот павыпендрывацца хочацца: пафлексіць ці паваждоліцца. Можаш пагугліць, як некаторыя свядома спрабуюць нешта калялітаратурнае (апавяданні, вершы) на трасянцы пісаць.
3. Большасць людзей на мовах проста гаворыць. Пакуль няма патрэбы (напрыклад, неабходнасці здаць TOEFL ці IELTS) — варушыцца будуць толькі энтузіясты, якіх меншасць.
Путает сабе\сябе.
Не умеет в месны склон (па пытанням).
Умеет, но без палатализации (на дароге).
Плохо склоняет мужской род (сабаке, з Віталікам Вячоркай).
Плохо выговаривает ч, р, шч. Допускает рі, чі.
Много украинских слов (зв'язок, ё).
Не знает базовую лексику, даже 300 самых частых слов.
> У вёсцы - так, не палітычная заява. У месьце можа таксама. А ў горадзе, пане, ужо гой-як палітычная.
если дали пизды и посадили по доносу, значит, палітычная. Не ты вырашаеш.
Імплаінг беларускія сяляне не хадзілі ў школу і ня ведаюць, як выглядае стандартная беларуская мова.
>ё
> украинских слов
а не пиздиш ли ты часом? ё, е - эт овсе белорусское.
Аноны, поясните зачем вообще нужна эта бел.мова?
Для меня белорусский язык родной, и я к нему эмоционально привязан.
Что касается того, зачем он русскоязычным белорусам, то исследованию этого вопроса посвящён данный тред.
>Да таго ж, ёсць фундаментальнае пытанне, што ёсць "паляпшэнне", я ў мінулых допісах спрабаваў падштурхнуць да гэтай думкі.
Папаўненьне слоўнікавага запасу, развой уменьня без праблем знайсьці патрэбнае слоўца або трапны выраз, не калькуючы іх з расійскае мовы, а бяручы іх гатовымі з мовы беларускай.
Калі мова багатая, гэта відаць. І калі бедная, гэта відаць. Пазьняк такіх праблем ня мае: ён табе ў гаворцы можа і клясыкаў літаратуры цытаваць, бо іх чытае.
>стандартная беларуская мова.
Шпацыраваць, цвінтар, гжэчны, клюб.
Ладно, по отдельности, небольшими вкраплениями, оно ок, но когда концентрат, то это не норма.
Если этот рисунок задумывался как карикатура на типчика, который насилует свой белорусский язык, не имея ни чувства меры, ни языкового чувства, тогда возражений не имею.
Ну, я думаю, это у них спросить стоит, зачем что и почему. Так то хз, политический манифест (как и на этой доске, кстати). На чистом беларуском в быту у нас 3,5 опозоционных интеллигента говорит и всё. Примесь же бел мовы есть у реднеков с кресов, и звучит это мерзко. Такой местный вариант украинского суржика. Отношение у меня к мове такое же, как у В Короткевича, больше прагматичное. Она вроде и не нужна сама по себе, а нужна только как национальная отличка, чтобы не потерять себя из-за подавляющего рос.влияния.
Альсо, Зянона ещё вот где-то откопали, вылезла эта мумия со своим прямолинейным радикализмом пугающим большую часть памяркоуных. Я то ещё помню, что это благодаря его бессмысленному фапу на мову, народ, ещё вчера советский тащемта, не принял национальные силы, а проголосовал за кажущегося демократическим центристом Лукашенко. Все испугались, что их на мове заставят мовить.
>Примесь же бел мовы есть у реднеков с кресов, и звучит это мерзко.
Что естественно, то не безобразно.
>Я то ещё помню, что это благодаря его бессмысленному фапу на мову, народ, ещё вчера советский тащемта, не принял национальные силы, а проголосовал за кажущегося демократическим центристом Лукашенко. Все испугались, что их на мове заставят мовить.
Во-первых, не верю, что 1994 году не было более пекучей проблемы, чем мова, и народ бежал на участки именно для того, чтобы от этой мовы избавиться.
Во-вторых, если боялись мовы так, что проголосовали за Лукашенко, то Лукашенко и стал их наказанием, лол. Чем боролись, на то и напоролись.
У навічка назоўнікі часта канчаюцца на -ге, -ке, -хе. А ў беларускай мове такога ніколі не бывае.
З націскам часта праблемы
https://www.youtube.com/watch?v=Ygw_oNGn3dA
На першых жа хвілінах:
>...гэта даказваецца ўсімі парушэннямі закона
>Вот. Таму... уууээ... ну якія там пачуцці? А што... ммм... ыы... што яны, да чаго яны прывядуць? Што ты будзеш тут, ты будзеш тут глупасці гаварыць, калі будзеш... ыыэ... хвалявацца па рознаму поваду.
>Эта невялікі шанс, але ён ёсць. Вот... калі будзе такое, ну то ўсё будзе вырашана, так як было вырашана з нацыстамі. Калі будуць другія варыянты, значыць, гэтыя варыянты будуць вырашацца на другім узроўні.
>Альбо (з націскам на А)
Не Цыцэрон і не Колас, адным словам.
Канешне, і я ўсім раю класікаў чытаць. Калі не ляніва, канешне. Большасці ляніва. Што не перашкаджае гэтай большасці гаварыць па-беларуску (руску, англійску, і г.д.).
>Отношение у меня к мове такое же, как у В Короткевича, больше прагматичное. Она вроде и не нужна сама по себе, а нужна только как национальная отличка, чтобы не потерять себя из-за подавляющего рос.влияния.
Але гэта не прагматычна, а надварот якраз.
>Калі не ляніва, канешне. Большасці ляніва.
Большинству лень читать. = Большасць лянуецца чытаць.
Проблема белорусского языка это во-первых отсутствие нормального контента на нём, кроме книг (да и в тех, например у Караткевіча, постоянно встречаются слова, которых даже в словарях нет, и сиди-думай, что они значат). А во-вторых — русскоязычные слова, из-за которых языки начинают путаться в голове. Когда пишу/говорю на белорусском, постоянно спотыкаюсь о слова, звучащие одинаково в обоих языках, ибо начинаю думать, что забыл белорусский перевод.
Ну, у меня есть книги на белорусском, которые я регулярно перечитываю, так что это компенсирует осутствие нормального контента.
Есть один радикальный способ, который мало кому подойдёт: отказаться от русскоязычного контента. Но для этого нужно знать иностранные языки, как минимум один, так как на теперешнем этапе белорусский язык потребностей современного человека не закроет.
От развлекательного контента на русском я уже отказался, а вот новости ещё смотрю. Всё-таки война, касающаяся нас непосредственно. А лучший контент о ней на русском.
>Проблема белорусского языка это во-первых отсутствие нормального контента на нём, кроме книг (да и в тех, например у Караткевіча, постоянно встречаются слова, которых даже в словарях нет, и сиди-думай, что они значат).
Догадывайся из контекста. Всё равно это придётся практиковать, когда будешь учить иностранные языки по книгам. Или выписывай незнакомые слова, а потом смотри на slounik.org.
Зватит душнить, поехавший. Не в одной строне люди не разговаривают на чистом литературном языке
В других странах проблема не стоит так остро. Путанье в словах, упомянутое в оригинальном посте, — это примета плохого владения языком. В ведущие такие люди не годятся, в переводчики литературы не годятся, в литераторы — ну, возможно, смогут выдавать какой-то модернизм на своей версии языка, но не более того.
Беру Гарри Поттера, раскрываю, читаю. В нём чарадзейная палачка названа «чароўнай палачкай», автомобильная пробка «рассмакталася» (чего, бля?), а шея у героини длинная, потому что она любит смотреть «праз плот». И я понимаю, что дарить ребёнку этот перевод не буду, а лучше его сожгу.
>В других странах проблема не стоит так остро.
Еще как стоит. В Италии южани и северяне просто друг друга не понимают. Хотя казалось бы, Италия - колыбель цивилизации.
Вон у человек из одной полеской деревни, может смутно понимать человека с того же полесья, только с другого конца региона. И дальше что?
>может ли русскоязычный белорус, у белорусскоязычными были в лучшем случае прадедушки-прабабушки, который не слышал белорусский язык в натуральном звучании даже от бабушки, любить его
>Выскажу крамольную мысль: они не любят белорусский язык, так как он очевидно не выучен по классикам или от родителей (т. е. не могло образоваться связки “на нём писал мой любимый Купала, поэтому я белорусский язык люблю”
Так в школе же учили, слушали мову и разговаривали на уроках мовы на мове. Вот только этим любовь все равно не прививается. Мне банально не нравится, как он звучит. А как его любить из-за «контента», который на нем написан? Из школьной программы зашел только Караткевич, потому что был единственным, кто не писал про деревню или войну, но одного его мало, чтобы полюбить целый язык
>Еще как стоит. В Италии южани и северяне просто друг друга не понимают.
В Италии все итальянцы владеют стандартным итальянским языком на уровне “свободный разговорный” плюс сотни тысяч на уровне “владею в совершенстве”, что позволяет им работать в издательствах, печатных изданиях, дикторами.
У нас последней категории острый дефицит. У нас даже “свободный разговорный” в дефиците. Ибо какой итальянец не знает слова “самоубийственный”, а у нас есть такие радиоведущие, что слова “самагубны” не знают.
>>620505
>Мне банально не нравится, как он звучит.
Тебе кажется странным написание “Парыж”, “дыктант”?
Кстати Лукашук и на русском когда говорит, его трасянка только меняет % соотношение.
Лукашук на мове: 80/20 мова/язык.
Лукашук на языке: 20/80 мова/язык - мова в основном за счёт фонетики но не только.
>В Италии все итальянцы владеют стандартным итальянским языком на уровне
Ты в своем уме? Там принуждают всех учить стандартный итальянский, и то, многия в быту говорят на региональных диалектах.
Причем, в каком нибудь пьемонте там такая франко-итальянская трасянка, шо пиздец.
https://youtu.be/XIkiYZ91Tfw
>Там принуждают всех учить стандартный итальянский, и то, многия в быту говорят на региональных диалектах.
Ну говорят и говорят. Молодцы. Стыдиться говорить на диалектах не надо, это какая-то большевистская фишка.
Но ты действительно думаешь, что, закончив школу, итальянец из любой части Италии не будет уметь изъясняться на стандартном языке?
>что, закончив школу, итальянец из любой части Италии не будет уметь изъясняться на стандартном языке?
конечно нет
я это знаю как давний любитель итальянского футбола
у них по крайней мере спортивные медиа специфические, т.е. полностью безбашенные. Там постоянные подъебки по поводу манеры разговаривать. Особенно южан шеймят так, что у тех неиллюзорно срака горит.
Чисто и без ошибок на языке должен говорить тот, для кого слово это инструмент для его профессии. И то, тоже всех не нужно загонять в строгие рамки, что бы все журналисты и писатели были как из инкубатора.
Сопливый малец итальянец смотрит мультики на итальянском.
Читает книжечки про Чиполлино на итальянском.
Идёт в школку и сидит там десять лет читая учебники на итальянском.
Водит девушек в кино и смотрит с ней блокбастеры на итальянском.
По вечерам пялится в телевизор, где диктор читает ему новости на итальянском.
ИТОГ: Неумение изъясняться на итальянском языке.
ты можешь что угодно смотреть и читать, главное на каком языке\диалекте ты общаешься с людьми которые вокруг тебя.
Вось чытаеш такое і думаеш: “Што? Якое высеклі? Як высеклі?” Потым думаеш хвіліну і пачынаеш разумець, што трэба гэта слова перакласці на рускую мову. Атрымліваецца “вырубили”. І ты такі: “А-а... Цяпер ясна...”
«Сказалі выслаць пацьверджаньні недатычнасьці на электронную пошту», — беларус, якога вінавацяць у забойствах цывільных жыхароў у Бучы.
Добра, няхай не “пацвярджэнні”, а “пацверджанні”. Няхай нават “вінавацяць”, дарма што калі гэта адбываецца ў судовым парадку, ужываюць “абвінавачваюць”. https://www.skarnik.by/tsbm/312 Але што гэта за недатычнасць? Пацвярджэнні, што беларуса гэта не датычыцца? А мо “пацвярджэнні непрычыннасці”? https://www.skarnik.by/tsbm/44543
СУКА, ЯК МЯНЕ ГЭТА ПСЕЎДАБЕЛАРУСКАЯ МОВА ЗАЯБАЛА.
Большинству лень читать. = Большасці ляніва чытаць = Большасці ляніва.
Гэтак жа можна сказаць "Сёння холадна". І нават проста "Холадна".
>>620326
>А во-вторых — русскоязычные слова, из-за которых языки начинают путаться в голове. Когда пишу/говорю на белорусском, постоянно спотыкаюсь о слова, звучащие одинаково в обоих языках, ибо начинаю думать, что забыл белорусский перевод.
Гэта з непрывычкі. Мовы, безумоўна, падобныя, але ў тых, хто карыстаецца рускай і беларускай пастаянна, такіх праблем не павінна быць.
>>620389
> В нём чарадзейная палачка названа «чароўнай палачкай», автомобильная пробка «рассмакталася» (чего, бля?), а шея у героини длинная, потому что она любит смотреть «праз плот». И я понимаю, что дарить ребёнку этот перевод не буду, а лучше его сожгу.
Калі ты замест Гары Потэра падорыш дзіцяці "На ростанях" Коласа, то я толькі за. Але, баюся, і Коласа табе прыйдзецца спаліць:
Лёгка, як дзікая козачка, Ліда пераскоквала праз плот, каб злавіць хітрага катка.
Хоць бы ў ТСБМ спачатку зірнуў.
2. Ужываецца пры абазначэнні месца або прадмета і інш., паверх якіх накіравана дзеянне, рух. [Дзед Талаш] надзеў праз плячо паляўнічую раменную торбу на шырокім пасе. Колас. Алёшка праз верх акуляраў зірнуў на.. [Кольку] доўгім дакорлівым поглядам. Грахоўскі.
https://www.skarnik.by/tsbm/63035
>«чароўнай палачкай»
А як правільна? Прапануй свой пераклад — перадам перакладчыцы (хаця ўпэўнены, што яна разглядала ўсе варыянты).
1. Звязаны з чараўніцтвам; які мае магічную сілу. Каб я ведаў чароўнае слова — перакінуўся б у зязюльку. Бядуля. Ніхто не знайшоў у купальскую ноч Чароўную кветку — прываблівы скарб. Панчанка.
https://www.skarnik.by/tsbm/92625
>«рассмакталася» (чего, бля?)
Тое ж, што і ўкр. розсмоктатися ці рус. рассосаться.
Не думаю, што фраза "синяк рассосался" цябе збянтэжыла бы.
1. Прымусіць знікнуць, разысціся (пра пухліну, кровазліццё і пад.).
https://www.skarnik.by/tsbm/71549
>>620520
>а у нас есть такие радиоведущие, что слова “самагубны” не знают.
А як яны кажуць? "Самазабойны"? "Самазабойчы"? Ды гэта ж тое ж самае, што і "самагубны".
>>620560
>Но ты действительно думаешь, что, закончив школу, итальянец из любой части Италии не будет уметь изъясняться на стандартном языке?
Калі беларуская будзе такой жа прэстыжнай у Беларусі, як тасканская (ці які там дыялект у іх літаратурны) у Італіі, то пасля 11 гадоў у школе яе таксама дастаткова людзей будзе ведаць добра.
А пакуль "а зачэм он мне нужэн, этат язык... і мацемаціка... і фізіка... я што, пераводчыкам ілі батанікам пайду работаць, гыгыгы".
>В нём чарадзейная палачка названа «чароўнай палачкай»
Дарэчы, лінгвістычны прыкол па тэме раскажу. Для амерыканскай аўдыторыі "the Philosopher's Stone" перарабілі на "the Sorcerer's Stone". А таксама перарабілі mum на mom, chips на fries, motorbike на motorcycle і г.д.
Ну амерыканцы, ну тупыя!
https://en.wikipedia.org/wiki/Harry_Potter_and_the_Philosopher%27s_Stone#U.S._publication_and_reception
А табе тут чароўная палачка не падабаецца, бач.
>Большасці ляніва чытаць = Большасці ляніва.
Не, так нельга сказаць, бо прыродныя беларусы так не гавораць. Так гавораць толькі беларусы, у якіх моўнае пачуцьцё разьёбана расійскай мовай.
>Хоць бы ў ТСБМ спачатку зірнуў.
А я зірнуў. Праз добра ўжываць, калі кантэкст яўна дазваляе зразумець кірунак дзеяння. Глядзець праз плот гучыць двухсэнсоўна, і добры рэдактар устараніў бы гэту двухсэнсоўнасць, а добры перакладнік не дапусьціў бы.
>>621240
>А як правільна?
Устойлівы выраз: «чарадзейная палачка». Так, кажная мова складаецца ня толькі із слоў, але і з устойлівых выразаў, якія ня трэба кажны раз зьбіраць із слоў занава, а трэба ўжываць гатовымі.
>>621240
>Тое ж, што і ўкр. розсмоктатися ці рус. рассосаться.
«Рассмактацца» гэта дзікая калька з расійскае мовы, прыдуманая на хаду. Такога слова нават на slounik.org няма.
>>621240
>Ды гэта ж тое ж самае, што і "самагубны".
«Самазабойчы» дурная калька, прыдуманая ад няведаньня пра існаваньне слова «самагубны». А калі б ведалі беларускую мову ўсякія там, то і прыдумляць на хаду гэтыя блядзкія калькі не было б патрэбы, можна было б карыстацца звычайнымі беларускімі словамі. Гэтыя сраныя калькі — сьветчаньні благога веданьня мовы.
>>621244
>Ну амерыканцы, ну тупыя!
Захацелі спрасьціць сваім дзецям чытаньне. З надзеяй, што больш дзяцей прачытае. Не мае праблемы.
>Не, так нельга сказаць, бо прыродныя беларусы так не гавораць.
Ты сказаў?
>Так гавораць толькі беларусы, у якіх моўнае пачуцьцё разьёбана расійскай мовай.
А шаноўны пан гаворыць чысцюткай мовай Коласа і Купалы, так? Ну-ну.
>Праз добра ўжываць, калі кантэкст яўна дазваляе зразумець кірунак дзеяння.
Ты сказаў?
>Глядзець праз плот гучыць двухсэнсоўна, і добры рэдактар устараніў бы гэту двухсэнсоўнасць
Якія ж дрэнныя ў Коласа рэдактары былі!
І ў Лынькова:
І нібы - так людзі казалі - перакінулі панскія служкі паўжывое дзедава цела праз плот старога парку і, каб змыць сляды, пазбыцца непрыемнасцей лішніх, кінулі ў старую сажалку і заціснулі пад корч лазовы.
А можа ў кагосьці не тое штосьці з моўным пачуццём?
>Устойлівы выраз: «чарадзейная палачка»
Засталося табе даказаць, што ёсць такі ўстойлівы выраз. Бо Корпус не знаходзіць ані "чароўнай", ані "чарадзейнай" палачкі, самі па сабе гэтыя прыметнікі раўназначныя, а, напрыклад, колькі сябе помню, у тэатры оперы і балета давалі "Чароўную флейту" Моцарта, а не "чарадзейную". Прыкладаю скрыншот з запісу барадатага 1988-га года. А Гугл па запыце "чароўная палачка" выдае 70000 вынікаў супраць 2530 у "чарадзейная палачка". Так што перакладчыца акурат выбрала самы ўстойлівы варыянт. Як і выдаўцы Гары Потэра ў розных краінах, я нездарма гэты выпадак прывёў.
Хаця, безумоўна, "чарадзейная палачка" і "чароўная палачка" — адно і тое ж.
>«Рассмактацца» гэта дзікая калька з расійскае мовы, прыдуманая на хаду. Такога слова нават на slounik.org няма.
Я табе ТСБМ прывёў, якога, дарэчы, на слоўнік.орг няма. Можа і калька, але ў ТСБМ трапіла. І ў ТСУМ таксама: http://sum.in.ua/s/rozsmoktuvatysja
Але калі ў цябе ёсць больш трапны і аўтэнтычны варыянт — нясі, рассмокчам. З крыніцамі, вядома.
А мне і так нармальна. І нават прыкольны/прышпільны ці падабайка мне норм.
>«Самазабойчы» дурная калька, прыдуманая ад няведаньня пра існаваньне слова «самагубны».
>Гэтыя сраныя калькі — сьветчаньні благога веданьня мовы.
Лезем у Корпус, шукаем "самагубны" і "самазабойчы".
Самагубны — 2 уваходжанні: Акула ў 1963-1984 і Грыцкевіч у 90-я.
Самазабойчы — 1 уваходжанне, той жа Кастусь Акула.
Калі так пайшло, то абодва словы — калькі, якія ты ў Коласа з Купалам не знойдзеш. Тут хутчэй да асноўнага слова прыдзірацца можна: "самагубец/самагубца" сапраўды крыху аўтэнтычнейшым будзе за "самазабойцу". Але ў сучасным узусе "самазабойца" і "самазабойны" распаўсюджаныя больш. Хто там пра выдатную мову Пазняка пісаў? Вось вам:
Дэмарш з пагрозай існаваньню тэатра ў сітуацыі антыбеларускай палітыкі прамаскоўскага рэжыму і ў сітуацыі ўнутранай акупацыі ўлады ў краіне — недапушчальны, бо самазабойчы.
https://www.bielarus.net/archives/2021/02/27/5795
> Калі пачалася вайна, адбыліся трэці і чацьвёрты напады, якія на два дні цалкам «высеклі» сыстэму аўтаматыкі.
откуда це? интересно стало, что за напады на Беларусь
>откуда це?
Радыё “Свабода”.
>>621282
>Хто там пра выдатную мову Пазняка пісаў?
Яму можна прабачыць. Усё-такі ён у Польшчы жыве і чуе там часта samobójczy
>Можа і калька, але ў ТСБМ трапіла.
Дзе трапіла, калі не трапіла? Пакажы мне артыкул, аналёґічны гэтаму:
РАССОСАТЬСЯ, -сосётся; св. 1. Опасть, исчезнуть вследствие поглощения окружающей здоровой средой (об опухоли, кровоизлиянии). Опухоль рассосалась. 2. Разг. Постепенно разойтись, сойти на нет. Очередь рассосалась. Толпа рассосалась. Неприятности рассосались. <Рассасываться, -ается; нсв. Рассасывание (см.).
>>621282
>Ты сказаў?
Я сказаў, я ж чуў, як гавораць прыродныя беларусы, а ты не.
А яшчэ так сказаў укладальнік расійска-беларускага слоўніка 1954 года.
>>621282
>І нібы - так людзі казалі - перакінулі панскія служкі паўжывое дзедава цела праз плот старога парку...
О, здаецца, пазназнаю профэсіянальна сваругу, які так сьпяшаецца “перамагчы” ў інтэрнэтнай дыскусі, што нават ня чытае тое, што прыводзіць як аргумэнт. Перакінулі праз плот... Тут ёсьць патрэбная адназначнасьць. А ў словазлучэньні глядзець праз плот адназначнасьці няма.
>>621282
>Засталося табе даказаць, што ёсць такі ўстойлівы выраз.
https://www.skarnik.by/rusbel/10303
>Дзе трапіла, калі не трапіла?
Вышэй прыводзіў. Калі ты хочаш сказаць "гэта іншае, твае пруфы не пруфы" — я цябе пачуў.
>Я сказаў, я ж чуў, як гавораць прыродныя беларусы, а ты не.
>Я сказаў
Ок, тысказаў.
>А яшчэ так сказаў укладальнік расійска-беларускага слоўніка 1954 года.
Прыводзь цытату са спасылкай, пачытаю.
>Тут ёсьць патрэбная адназначнасьць
Роўна тая ж адназначнасць, што і ў Коласа з "Ліда пераскоквала праз плот" і ў Пятровіч з доўгай шыяй.
>што нават ня чытае тое, што прыводзіць як аргумэнт.
>ня чытае
Не чЫтае? Не спяшайся ты так, далібог.
>https://www.skarnik.by/rusbel/10303
Перакладны слоўнік — гэта вельмі добра, але чытай вышэй. У літаратуры ёсць куды больш устойлівы выраз.
П.С. Улічваючы, што ты праігнараваў усе мае аргументы і пастараўся як мага больш пакпіць з мяне асабіста, — не бачу сэнсу ў далейшай дыскусіі. Можаш абвяшчаць аліґантну перамогу, прохвэсыонал, я дагэтуль з "зацьвярдзелага ць" рагачу.
>Вышэй прыводзіў.
Ты мне не прывёў ЗВАРОТНАГА дзеяслова.
Добра, я САМ табе прывяду. І гэты дзеяслоў РАЗАССАЦЦА:
https://www.skarnik.by/tsbm/69077
Што ты там бачыш? Што ў беларускага слова «разассацца» АДНО значаньне, а ў расійскага слова «рассосаться» ДВА.
Давай, паспрабуй зразумець. Я ведаю тваю прывычку прыкідвацца дурнем. Ну, зразумеў? ДВА значаньні ў расійскага слова, АДНО значаньне ў беларускага. Будзем лічыць, што разумееш.
Такім чынам наша любімая перакладніца Гарры Поттэра зрабіла ДЗЬВЕ хуйні. ХУЙНЯ 1: яна ПРЫПІСАЛА слову «разассацца» значаньне, якога беларускае слова ня мела (яно не ўжываецца з заторамі і натоўпамі). ХУЙНЯ 2: яна ўжыла ня слова «разассацца», а ПРЫДУМАНАЕ ЁЙ САМОЙ НАХУЙ НА КАЛЕНЦЫ (зробленае з «рассосаться») нейкае «рассмактацца», якога нават у слоўніку няма.
Перадай перакладніцы, каб не выдумляла словаў. І наогул, няхай падвучыць беларускую мову, перш чым брацца перакладаць.
>>621349
>Роўна тая ж адназначнасць, што і ў Коласа з "Ліда пераскоквала праз плот"
Ой, не пізьдзі. Пераскочыць якраз і ўказвае на дзеяньне па-над чымсьці і дае патрэбны кантэкст. Глядзець такога кантэксту не дае. Зноў вядомы прыёмчык «прыкінуся дурнем і зацягну дыскусію».
>>621349
>Не чЫтае? Не спяшайся ты так, далібог.
У другім складзе перад націскам пішацца я, калі ў першым складзе перад націскам няма «а» або «я». Клясычнае правіла. Як гэта наш знайка-ўсёзнайка гэтага ня ведае?
>>621349
>як мага больш пакпіць з мяне асабіста
Зноў, бля, бачыць асабістыя атакі на пустым месцы. Никогда этого не было, и вот опять.
>>621349
>я дагэтуль з "зацьвярдзелага ць" рагачу
Які я маладзец, што доўга не адказваў. Колькі ж ты нарагатаўся. Хоць дзякуй скажы.
Але, бачу, вучань у школе ты быў так сабе, інакш бы калі-небудзь хоць раз падняў бы руку і спытаў у настаўніцы: “Марыванаўна, а якога гэта хера гук [ц] лічыцца зацьвярдзелым?” І Марыванаўна б табе ўсё зьясьніла. А так трэба будзе мне табе зьясьняць.
Ну ладна, некалі зьясьню, калі знайду час і не палянуюся.
Толькі адказваць табе гэта марнаваць час, бо дыскусіі з табою не прадуктыўнейшыя за дыскусіі з бэтановай сьцяною. А часу свайго я шкадую.
> Радыё “Свабода”.
спасибо. теперь пойду пересмотрю все их терабайты видео на Ютубе, чтоб найти точно. Дапамог дык дапамог.
>ПРЫДУМАНАЕ ЁЙ САМОЙ НАХУЙ НА КАЛЕНЦЫ
https://bnkorpus.info/korpus.html#search:{%22textStandard%22:{%22subcorpuses%22:[%22teksty%22,%22kankardans%22]},%22words%22:[{%22word%22:%22%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%86%D1%86%D0%B0%22,%22allForms%22:true}],%22wordsOrder%22:%22PRESET%22}
>«разассацца»
Прыклад выкарыстання прывядзеш?
Не ўсе артыкулы ТСБМ аднолькава карысныя. Калі прыклад з літаратуры не прыведзены — там можа быць акурат дзікая калька, прыдуманая невядома кім, а то і проста трасянка.
https://www.skarnik.by/tsbm/14891
https://www.skarnik.by/tsbm/79916
>>А яшчэ так сказаў укладальнік расійска-беларускага слоўніка 1954 года.
Ну і?
>І наогул, няхай падвучыць беларускую мову, перш чым брацца перакладаць.
Ведае лепш за цябе. Сам вывучы, перад тым як іншых вучыць. А калі такі вумны — бяры і перакладай.
>“Марыванаўна, а якога гэта хера гук [ц] лічыцца зацьвярдзелым?” І Марыванаўна б табе ўсё зьясьніла. А так трэба будзе мне табе зьясьняць.
Ну "з'ясняй", давай. На каленцы прыдумаў, так? Не, у цябе фантазіі няма. На каленцы прыдумаў Станкевіч.
>Ну і?
Базавая лексіка ў слоўніку 1954 года апісана няблага і шмат увагі там удзяляецца таму, каб паказаць расійскамоўным людзям, як гавораць беларускамоўныя беларусы, калі ёсьць нейкая розьніца (напрыклад, фактам ёсьць тое, што там дзе расіец скажа “мне лень”, прыродны беларус скажа “я лянуюся”, і заўвага пра гэта ўнесена ў слоўнік).
>>621475
>Калі прыклад з літаратуры не прыведзены — там можа быць акурат дзікая калька, прыдуманая невядома кім, а то і проста трасянка.
А гэта і ёсць калька, што “разассацца”, што “рассмактацца”, створаная для папаўненьня мэдычнае тэрмінолёґіі. Яе ня ўнесьлі ў свой слоўнік больш уважлівыя да народнай мовы ўкладальнікі слоўніка 1954 года, аднак яе ўнесьлі ў ТСБМ яго аўтары, але толькі з АДНЫМ, мэдыцынскім значаньнем.
Ну а наша бравая перакладчыца, маючы ў галаве мешаніну з моў расійскай і беларускай прыпісала гэтаму, узаконенаму ТСБМ’ам слову яшчэ і ДРУГОЕ значаньне, узяўшы гэта другое значаньне з мовы райсійскай (сюрпрыз-сюрпрыз, хто б мог падумаць!). А! Яна яшчэ перайначыла “разассацца” на “рассмактацца” (яна проста перастварыла кальку: аўтары ТСБМ з рабілі з “рассосаться” “разассацца”, а яна зрабіла з “рассосаться” “рассмактацца”); ну ня ўмеюць жыць беларусы без расійскае мовы ў галаве. Але калі ты перакладнік — вучыся думаць па-беларуску, бо гэта твой хлеб, а ўносіць свой уклад у засіраньне беларускае мовы калькамі гэта ёсьць шкодніцтва.
>Ведае лепш за цябе.
Да-да.
>Ну "з'ясняй", давай.
Настрою адпаведнага ня маю, лянуюся.
Як зьявіцца настрой, тады напішу і пра зацьвярдзелы ц, і пра іншыя ня менш цікавыя рэчы.
Ок, ок, хай будзе па-твойму, "мне ляніва" — сінтаксічны русізм. І собственно што, пане дабрудзею?
>больш уважлівыя да народнай мовы ўкладальнікі слоўніка 1954
Цікавае меркаванне. Ну, трасянка — таксама народная мова, згода.
учот: https://www.skarnik.by/belrus/101075
абшчэственны: https://www.skarnik.by/belrus/4238
свяшчэннік: https://www.skarnik.by/belrus/88108
і г.д.
>аднак яе ўнесьлі ў ТСБМ яго аўтары, але толькі з АДНЫМ, мэдыцынскім значаньнем.
У 60-я такіх праблем з заторамі на дарогах не было, адкуль бы ў мове ўзяцца пераносу значэння? Калі ўжо на тое пайшло, то слова "піздзець" ты ў слоўніках увогуле не знойдзеш, але ты ж яго выкарыстоўваеш (упэўнены, пад уплывам рускай мовы).
Ну і калі ты загаварыў пра значэнні ў слоўніках... вось з "больш уважлівага да народнай мовы" слоўніка:
метка — 1) (действие) мечанне, -ння ср., значанне, -ння ср.
мечение — мечанне, -ння ср., значанне, -ння ср.
обозначение — значанне, -ння ср., мечанне, -ння ср.
https://www.skarnik.by/belrus/36749
Па ТСБМ "значанне" і "значэнне" — таксама розныя словы. Што-што ты напісаў пра "мешаніну" ў галаве? Можа пачні з сябе, га?
>А гэта і ёсць калька, што “разассацца”, што “рассмактацца”
Выдатна, вяртаемся назад: дык які народны адпаведнік гэтаму слову ты прапануеш?
>наша бравая перакладчыца
>яна проста перастварыла кальку
Цікава, а адзін з бравых стваральнікаў "клясычнага" правапісу Саўка таксама "перастварыў" кальку "рассмактацца" не ў медыцынскім значэнні да перакладаў Пятровіч? (Корпус у дапамогу).
Гы, а ці ты сам не "перастварыў" кальку на аснове рускай мовы ў сваёй галаве? Паводле "больш уважлівага" слоўніка правільна "стварыць нанава": https://www.skarnik.by/rusbel/61072
>Настрою адпаведнага ня маю, лянуюся.
Але, але да-да.
я спадзяваюся, гэта была іронія. Калі не, чытай пра значэнне "да":
https://www.skarnik.by/rusbel/16978
https://www.skarnik.by/tsbm/18554
Прыйдзецца мне быць марываннай, бо ты, падобна, нават не зразумеў, чаму развагі пра зацвярдзелы Ц смешныя ў кантэксце "правапісу" Нашай Нівы (гістарычнай) і запазычання слоў увогуле.
ваТа - ваЦе
ваДа - ваДЗе
Такім чынам, Т і Д па цвёрдасці-мяккасці чаргуюцца з Ць і ДЗь. Цвёрды Ц не ўтварае пары па мяккасці ні з якім гукам беларускай мовы, таму і лічыцца зацвярдзелым (па мне, вельмі мутная канцэпцыя, ну хай будзе так). Калі б цвёрды ДЗ сустракаўся часцей, то і яго б занеслі ў "зацвярдзелыя".
Але як гэта даказвае твой тэзіс пра "не маглі вымавіць слова праз Ць / запазычыць слова з мяккім Ць, бо Ц зацвярдзелы"? Яшчэ як маглі і запазычвалі:
цітр - https://www.skarnik.by/tsbm/91571
цівун (са ст.-рус. тиунъ)
ціверцы - https://www.skarnik.by/belrus/105140
Ціса - https://www.skarnik.by/rusbel/94388
ціскі - https://www.skarnik.by/rusbel/94394
цісненне - https://www.skarnik.by/rusbel/94396
і г.д.
А што тычыцца "правапісу" Нашай Нівы, то вось табе скрыншоты з феерычнымі прыкладамі іхняй мовы:
>ультіматум
>пабеда
>увыйшоўшы
>камандуючаго
>гасударственные
>глаўнакамандуючый
>Немеччына
>Нямеччына
>такжэ
>сурьёзных
>Серадя
>цыгундар
>Екацерынаслаўская
>екатерынасл.
>карьера
>Пяцігорск
Як бачым, у адным абзацы могуць суседзіць "Екацерынаслаўская" і "екатерынасл.", адсюль раблю выснову, што як мінімум аўтар гэтага абзацу схіляўся да мяккага Ць у запазычаннях.
Як жа ён чытаў словы "рэдакція, нація" і г.д. — паўтаруся, не ведаю, але нішто не перашкаджала яму вымаўляць там мяккі Ць, як у "Пяцігорск". А ўвогуле мова Нашай Нівы — тая яшчэ трасянка (ды і не магла яна быць іншай, бо ні правілаў, ні слоўнікаў яшчэ проста не было).
>Ок, ок, хай будзе па-твойму, "мне ляніва" — сінтаксічны русізм. І собственно што, пане дабрудзею?
Нічога. Мы пра гэта пагаварылі, ты, я і мо яшчэ нехта гэта запомнілі. Ну і добра.
>У 60-я такіх праблем з заторамі на дарогах не было, адкуль бы ў мове ўзяцца пераносу значэння?
Натоўпы былі заўсёды.
>Па ТСБМ "значанне" і "значэнне" — таксама розныя словы.
Я так пішу, бо падгледзеў у Станкевіча.
>Выдатна, вяртаемся назад: дык які народны адпаведнік гэтаму слову ты прапануеш?
А ты што, дагэтуль не паглядзеў у расійска-беларускі слоўнік? Ня веру. Там добра перакладзена гэта слова. Пры гэтым улічана, што расійскае слова мае два значаньні і для кожнага із значаньняў прапанаваны свой варыянт перакладу.
>Цікава, а адзін з бравых стваральнікаў "клясычнага" правапісу Саўка таксама "перастварыў" кальку "рассмактацца" не ў медыцынскім значэнні да перакладаў Пятровіч?
Іменна так. Але зьвярні ўвагу, спачатку ён ужыў правільны дзеяслоў, а пасьля няправільны: ...надзея, што гэта ўсё разыдзецца, рассмокчацца, абыдзецца без крыві... Дазволіў сабе ў вусным мовеньні маскалізм, каб удакладніць, што ён меў на ўвазе пад “разыдзецца”. А тут ягоны маскалізм зафіксавалі для патомкаў. Скандал.
<Гы, а ці ты сам не "перастварыў" кальку на аснове рускай мовы ў сваёй галаве? Паводле "больш уважлівага" слоўніка правільна "стварыць нанава": https://www.skarnik.by/rusbel/61072
Неіранічна маладзец. Справядлівая заўвага. Я гэты свой моўны недагляд і раней заўважыў, але Харкач не дазваляе выдаляць свае допісы, так што я махнуў на яго рукой. Ну што ж, гэта нейкі створаны наспех допіс у трэд, які чытае 2,5 анона, а не апублікаваная кніжка, так што грэх тут невялікі.
>>622363
>Прыйдзецца мне быць марываннай, бо ты, падобна, нават не зразумеў, чаму развагі пра зацвярдзелы Ц смешныя ў кантэксце "правапісу" Нашай Нівы (гістарычнай) і запазычання слоў увогуле.
Ты з упорствам фанатыка б'ешся лобам у тэзу, што ў Нашай Ніве пісалі зусім так, як вымаўлялі. А гэта ня так. Адкуль гэта твая сьляпая вера бярэцца? Тым больш што ўважлівае чытаньне Нашай Нівы дазваляе зразумець, што пісалі не зусім так, як вымаўлялі, надаючы шмат увагі і прынцыпу этымолёґічнаму (і пісаньне нація, асыгнація гэта якраз даніна гэтаму прынцыпу).
Магчыма, ты проста ня можаш прачытаць Нашу Ніву ўважліва, бо табе перашкаджае твая супэрздольнасьць глядзець у кнігу і бачыць там хвігу.
Адкажу табе пазьней у іншым трэдзе, если вы понимаете, о чём я. Захаваў адзін з тваіх скрыншотаў, ён дапаможа мне з арґумэнтацыяй.
Безобразно. Чистый русский звучит гораздо лучше, и ничто не мешает его сделать своим национальным достоянием. Так можно было бы собственные нормы вводить или отказываться от ненужных новшеств.
Что до выборов, то люди были, да и остаются, банально политически неграмотными. Им сказали то, что они хотели услышать, они на это повелись. Зянон же был и остаётся прямолинейным чурбанов, зато с высоким уровнем национальной свядомасти, да. Он окрашивает правду в такие жуткие тона, что ему не хочется верить.
>>620201
Фашистские зянонавские тейки памяркоуные, опять же, не примут. Не в таком рафинированном виде точно. Зачем настолько демонстративно забивать болт на ментальность народа? Беларусы памяркоуные, шчырыя и наивные. Из нас фашисты, как с жопы топор. Беларусам нужно именно больше свободы и личной автономии, без всякого принуждения к самопожертвованию. Что-то близкое к новомодному либертарианству.
>Чистый русский звучит гораздо лучше, и ничто не мешает его сделать своим национальным достоянием.
Глупости, разобранные по сто раз. У тебя «чистый русский» лежит в голове как правильный эталон, поэтому удаление от него тобой воспринимается как «порча» (некрасиво, безобразно).
В объявлении русского «белорусским национальным достоянием» не вижу смысла, да и абсурдно это. В Сингапуре не стали лелеять отдельный китайский язык, а используют путунхуа с пекинскими нормами и произношением. Это практический подход. У нас такой же, и пускай таким же остаётся: «Учим язык соседа, потому что он один из рабочих языков ООН и язык межнационально общения». Мне нормально.
>Натоўпы былі заўсёды.
І семантычныя пераносы таксама. Натоўп можа менавіта "разысціся" нагамі. А машыны не ходзяць, ног у іх няма, яны ездзяць.
Працытую Купалу:
Кацярынка (замятаючы хату). Чаго, мамка, раз'ехалася, як прачыстая на сенажаці? Я ж не сядзела рукі злажыўшы.
А вось цяпер паспрабуй са слоўнікамі (хоць ТСБМ, хоць перакладным) растлумачыць, што меў на ўвазе класік.
разъехаться — совер. в разн. знач. раз'ехацца, мног. параз'язджацца
рассосаться — 2) перен. (постепенно разойтись, разъехаться) разг. разысціся, раз'ехацца
Зрэшты, і да "замятаючы хату" адразу ўзнікаюць пытанні:
https://www.skarnik.by/belrus/32635
Дык што, Купала таксама не ведаў беларускай? І хто ў выніку больш аўтарытэтны: Купала ці слоўнік? адразу адкажу, каб ты мне не прыпісаў нейкай лухты: адназначнага адказу няма
>бо падгледзеў у Станкевіча.
Во як. Калі табе зручна, то слоўнікі цытуеш, а калі не, то Станкевіча. Ну-ну. У такім выпадку твае прыдзіркі да працы Пятровіч выглядаюць тым больш неабгрунтаванымі.
>Там добра перакладзена гэта слова.
Ок, кажы "разысціся". Я ж буду працягваць гаварыць "рассмактацца", як і кажа маё абмаскаленае менскае асяроддзе, не падабаецца — не слухай. Я нават "ціснуць падабайку" магу сказаць, хаця ніякай "падабайкі" няма ні ў ТСБМ, ні ў перакладных слоўніках.
Ты ж таксама ўпарта выкарыстоўваеш "значанне" замест "значэнне".
>Ты з упорствам фанатыка б'ешся лобам у тэзу, што ў Нашай Ніве пісалі зусім так, як вымаўлялі.
Вось тут стоп. Я не пісаў, што менавіта ў НН пісалі так, як вымаўлялі. Розныя рэспандэнты з розных рэгіёнаў 100% мелі фанетычныя адрозненні, і гэта заўважна па тэкстах НН. Я пісаў, што ў НН не было нейкай агульнай сістэмы правапісу, і нават у адным абзацы адно і тое ж слова магло быць запісанае па-рознаму (прыклады вышэй). І таму адназначна сказаць, як тыя ці іншыя аўтары НН вымаўлялі "рэдакція" ці "карьера" бадай што немагчыма.
У канкрэтных аўтараў (Купалы, напрыклад) правапіс бліжэйшы да вымаўлення (прынамсі да рэдактуры, а яна да выдання першых граматык наўрад ці была), на аснове ягоных тэкстаў ужо можна рабіць некаторыя высновы пра вымаўленне менавіта Купалы.
>бо табе перашкаджае твая супэрздольнасьць глядзець у кнігу і бачыць там хвігу.
Слухай, я ўсё разумею, разумею жаданне ананімна ўсіх абазваць ідыётамі, "а я самы вумны", і ўсё такое. Але ж дастаткова сур'ёзныя рэчы абмяркоўваем, га? Навошта на асобы пераходзіць? Скончыліся аргументы? Хочаш пакідацца какашкамі? Ну ок, ідзі нахуй. Задаволены?
>если вы понимаете, о чём я.
Абяцанага тры гады чакаюць. Няма ў цябе аргументацыі, балабол.
>У кого это были беларусскоязычные прабабушки-прадедушки?
У меня.
>І семантычныя пераносы таксама. Натоўп можа менавіта "разысціся" нагамі. А машыны не ходзяць, ног у іх няма, яны ездзяць.
Ну і што? Машыны разьязджаюцца. І могуць разьязджацца яшчэ тысячу гадоў, безь ніякіх сэмантычных пераносаў.
Пятровіч прыпісала беларускаму мэдыцынскаму тэрміну-кальцы яшчэ адно значаньне, якога ў яго ня было. Адкуль яна ўзяла гэта значаньне? З расійскай мовы.
Недавучыла яна беларускую мову, бывае. Хуёвы ў яе быў рэдактар, бывае. А замест таго, каб прызнаць гэтыя факты, ты б'еш сябе ў грудзі і даводзіш, што гэта зусім па-беларуску гаварыць “затор рассмактаўся”, хоць нават зрусыфікаваны ТСБМ гэтага не пацьвярджае.
>Я ж буду працягваць гаварыць "рассмактацца", як і кажа маё абмаскаленае менскае асяроддзе, не падабаецца — не слухай.
О, яшчэ адзін беларус, які згодзен гаварыць па-беларуску, толькі калі беларуская мова будзе калькай з расійскай і таму яе будзе лёгка вывучыць. Никогда этого не было, и вот опять.
Дарэчы сказаць, гэты трэд і для цябе. Ты любіш беларускую мову? Я проста не магу зразумець, як людзі, у які у галовах нейкі нанава зроблены канструкт замест прыроднай беларускай мовы могуць шчыра любіць гэты канструкт. Цікава, Пятровіч любіць беларускую мову? Калі любіць, то чаму ж добра яе ня вывучыць?
Спрабую зразумець гэты парадокс.
>У такім выпадку твае прыдзіркі да працы Пятровіч выглядаюць тым больш неабгрунтаванымі.
Я неахайны з мовай у трэдзе, які чытаюць 2,5 анона. Укідваць у сваё пісьмовае мовеньне слоўцы ад Станкевіча гэта не тое ж, што друкаваць творы зрусыфікаванай мовай.
>Але ж дастаткова сур'ёзныя рэчы абмяркоўваем, га? Навошта на асобы пераходзіць?
Я напісаў, што ты ня бачыш рэчы ў тэксьце, якія там ёсьць, або разумееш іх няправільна. Пры гэтым ужыў слова “хвіга”. Я не абазваў цябе казлом ці неяк яшчэ, “пераходаў на асобу” ня было.
>>623052
>Няма ў цябе аргументацыі, балабол.
Угу. Ты што, ня можаш паверыць, што мне проста шкода часу на размовы з бэтановай сьцяною напісаньне сьцяны тэксту? Добра, ня вер, начхаць.
Некалі знайду час — напішу.
>Фашистские зянонавские тейки памяркоуные, опять же, не примут. Не в таком рафинированном виде точно. Зачем настолько демонстративно забивать болт на ментальность народа?
Вымушаны пагадзіцца. А тады як переканаць іх (і мяне ў тым ліку, таму што маўляю на беларускай толькі на гэтай дошцы), што трэба ахоўваць гэтую "нацыянальную адрозенку"?
>памяркоуные
Дарэчы, што гэтае слова азначае?
>Беларусам нужно именно больше свободы и личной автономии
Згодны, але тут я лічу па сабе, што ня вельмі добра.
>Пятровіч прыпісала
Тады ўжо Гігевіч, Рублеўская ці Саўка, бо пераклад Пятровіч выйшаў пазней.
>Калі любіць, то чаму ж добра яе ня вывучыць?
"Усе вакол далбаёбы, адзін я ведаю правільную беларускую мову, але ў трэдзе для 2,5 анонаў буду пісаць, думаючы па-руску і пераствараючы калькі".
>што мне проста шкода часу на размовы з бэтановай сьцяною
>“пераходаў на асобу” ня было.
Ок, ідзі нахуй (не пераход на асобу, лол).
>Тады ўжо Гігевіч, Рублеўская ці Саўка, бо пераклад Пятровіч выйшаў пазней.
Паведамляю тым, хто ня ведае: у нашым краі сотні тысяч людзей якія ў галаве дзяржаць адначасова беларускую і расійскую мовы. Вялікая большасьць зь іх ў той або іншай меры дадаюць элемэнты расійскай мовы ў сваё маўленьне, калі гавораць па-беларуску. Гэта зрабілі Гігевіч і Рублеўская. І што гэта значыць? А ніхуя гэта ня значыць. Дакладней, гэта значыць, што яны ўставілі расійскія элемэнты ў свае тэксты. Яны і Пятровіч. Ты ў гэтым трэдзе усрацца гатовы, але давесьці, што такое ўстаўляньне гэта правільна, а не рэзультат іх моўнай неахайнасьці. Два слоўнікі (РБС і ТСБМ) і нябыцьцё слова «рассмактацца» ў вусіх іншых слоўніках (тых, якія ёсьць на slounik.org) табе не аўтарытэт. ОК, містэр Бэтановая Сьцяна, я проста не магу больш прыдумаць, чым цябе пераканаць. Відавочна, што ты проста зьбіраешся гаварыць на белае «чорнае, чорнае, чорнае, чорнае...» ad nauseam.
>"Усе вакол далбаёбы, адзін я ведаю правільную беларускую мову, але ў трэдзе для 2,5 анонаў буду пісаць, думаючы па-руску і пераствараючы калькі".
Сказаў нейкую хуйню. Мая прэтэнсія да якасьці мовы Пятровіч справядлівая. І калі б я думаў па-расійску, то ніяк бы не вылавіў вокам «затор рассмактаўся», гартаючы гэту кніжку. Ці ты мо думаеш, я слова за словам правяраў у слоўніках?
>Ок, ідзі нахуй (не пераход на асобу, лол).
BOMBANULO.
Чет одолевают сомнения, что заклинания на мове помогут хоть как-то предотвратить калибрование беларусских неонацистов, когда это будет нужно россии